Z toksynami mamy do czynienia każdego dnia – wchłaniamy je przez skórę, wdychamy z powietrzem, spożywamy z pokarmem. Długotrwała ekspozycja na toksyny z czasem może wywoływać zmiany niebezpieczne dla naszego zdrowia.
Do toksycznych związków, które negatywnie oddziałują na cały organizm należą takie metale ciężkie jak:
- kadm [1] – jego działanie może uszkadzać układ kostny (zwiększa ryzyko osteoporozy), wpływać na układ krążenia (związek z występowaniem nadciśnienia), a także zaburzać funkcję nerek
- ołów [2] – może atakować układ odpornościowy, modyfikując odpowiedź immunologiczną typu komórkowego i humoralnego, co ma związek z wyższą zachorowalnością na nowotwory, alergie oraz choroby o podłożu zapalnym
- arsen [3] [4] – wiele badań wykazało jego powiązanie z rozwojem cukrzycy typu II
- rtęć [5] – może wpływać na powstawanie lub zaostrzenie objawów stwardnienia rozsianego, choroby Alzhaimera i choroby Parkinsona, a także rzutować na funkcjonowanie psychiki wywołując stany depresyjne czy lękowe.
By skutecznie oczyścić organizm należy wspomóc wszelkie układy naszego organizmu, które są istotne dla jego odtruwania – tj. układ pokarmowy, oddechowy, moczowy, limfatyczny oraz układ odpornościowy. Każdy z nich ma określoną wydajność i wymaga wsparcia, by móc pełnić swoje funkcje.
Zatem jeśli chcesz wspomóc oczyszczanie organizmu, zadbaj o:
JELITA
- By mogły pełnić funkcję trawienną, kluczowa jest ich drożność oraz aktywność mięśniówki, co usprawnia pasaż pokarmowy.
- Dla prawidłowej pracy jelit istotna jest także równowaga mikroflory. W wyniku nieracjonalnej antybiotykoterapii, przewlekłego stresu, nieprawidłowej diety czy ekspozycji na zanieczyszczenia środowiskowe może dojść do dysbiozy, czyli zaburzenia pracy jelit w związku ze zbyt małą ilością dobroczynnych bakterii i namnażaniem się patogenów w układzie pokarmowym.
- Skutkiem dysbiozy jelitowej będzie ograniczone wchłanianie, a co za tym idzie niedobory substancji odżywczych w organizmie.
- Pierwsze niepokojące objawy, które mogą sugerować zaburzoną pracę jelit to takie dolegliwości jak np. zgaga, wzdęcia, nudności, wymioty, zmiana rytmu wypróżnień. Z czasem mogą pojawić się także przewlekłe stany zapalne, zmęczenie czy bóle głowy.
- Postaw na błonnik, który ułatwi pozbycie się resztek zalegających w przewodzie pokarmowym. Najlepsze jego źródła to: produkty zbożowe, warzywa, owoce, siemię lniane, orzechy.
- Sięgaj po gorzkie produkty jak cykoria, rukola, kapary, karczochy, które wspomogą wydalanie toksyn i wody zatrzymanej w organizmie.
- Wyeliminuj z diety cukier, tłuszcze trans, wszelką żywność przetworzoną, ogranicz używki – alkohol, kawa.
- Jeśli istnieje taka konieczność, po konsultacji ze specjalistą zastosuj probiotykoterapię, która pomoże przywrócić prawidłową mikroflorę.
WĄTROBĘ
- Jej zadaniem jest wychwyt szkodliwych produktów przemiany materii, by mogły zostać wydalone z organizmu.
- Komórki budujące wątrobę – hepatocyty uczestniczą w metabolizmie białek, lipidów i węglowodanów, a także odpowiadają za produkcję żółci niezbędnej dla procesów trawienia. Wytwarzana jest w nich także glukoza.
- Nieprawidłowa praca wątroby może z czasem skutkować jej stłuszczeniem, zwłóknieniem lub marskością, a to z kolei wiąże się m.in. z zachwianiem równowagi hormonalnej, nieprawidłowym lipidogramem czy rozwojem insulinooporności.
- Przeciążenie wątroby może rzutować także na zdrowie psychiczne i problemy neurologiczne – mowa tu o encefalopatii wątrobowej.
Co robić?
- Hepatoprotekcyjne działanie dla wątroby wykazują także owoce i warzywa bogate w antyoksydanty (tj. witaminę C, E, A) zwłaszcza warzywa zielonolistne i te o intensywnej barwie jak pomidory czy marchew oraz owoce jagodowe. Z kolei warzywa krzyżowe (brokuły, kalafior, kapusta itp.), cytrusy, olej z kminku, różne gatunki warzyw cebulowych (cebula, czosnek, por, szczypiorek) są istotne w profilaktyce nowotworów wątroby [9].
- Nasiona ostropestu plamistego mogą pomóc odciążyć wątrobę. Ich podstawowy składnik – sylimaryna – stabilizuje membrany hepatocytów chroniąc je przed wniknięciem toksyn. Uszczelnia także uszkodzone błony komórkowe i pobudza regenerację komórek. Udowodniono, że sylimaryna stosowana łącznie z witaminą E może poprawiać insulinowrażliwość oraz obraz histologiczny w NAFLD (niealkoholowe stłuszczenie wątroby) [10].
PŁUCA
- Największym wrogiem płuc jest dym nikotynowy. Drażniące działanie dymu tytoniowego uszkadza działanie rzęsek, co skutkuje zmniejszeniem wydolności oddechowej.
- Podobne działanie wykazuje także smog oraz unoszące się w powietrzu zanieczyszczenia jak np. spaliny samochodowe – długotrwała ekspozycja upośledza funkcje obronne dróg oddechowych zwiększając ryzyko infekcji.
- Zagrożenie wiąże się też ze stosowaniem chemii gospodarczej – używanie silnych środków czyszczących podnosi ryzyko zachorowania na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, może zwiększać także intensywność napadów astmy.
Co robić?
- Rzucenie palenia to niezbędny element oczyszczania płuc [11] . Tu [12] możesz przeczytać, jakie zmiany po pozbyciu się nałogu zachodzą z upływem czasu i kiedy Twój organizm ma szansę zacząć funkcjonować jak u osoby nigdy niepalącej.
- Układ oddechowy chroni się przed toksynami także dzięki kaszlowi oraz nasileniu wydzielania śluzu. Można wesprzeć te mechanizmy przy pomocy ziół jak eukaliptus, a także dzięki przyprawom jak pieprz cayenne i imbir.
NERKI
- To właśnie z moczem wydalamy jony sodu, potasu i wodorowe, bilirubinę, zbędne produkty przemiany materii, toksyny czy metabolity leków.
- Nerki odpowiadają także za właściwą gospodarkę wodno – elektrolitową.
- Nieoczyszczone nerki to nie tylko problemy z oddawaniem moczu i równowagą kwasowo – zasadową, ale także niekorzystny wpływ na ciśnienie krwi i zatrzymywanie płynów ustrojowych.
- Nerki cechuje duża rezerwa funkcjonalna, zatem ich pogarszające się funkcjonowanie może długo nie dawać objawów. Jednak ich nieodwracalne uszkodzenie może zakończyć się nawet śmiercią.
Co robić?
- Nerki do prawidłowej pracy potrzebują przede wszystkim dużej ilości wody / płynów, zatem warto budować nawyk picia wody, która powinna stanowić podstawę nawodnienia. Dodatkowo możesz uwzględnić także ziołowe napary czy zupy.
- W przypadku osób cierpiących na choroby nerek korzystne dla ich pracy będzie znaczne ograniczenie spożycia soli oraz znalezienie „złotego środka” w kwestii podaży białka w diecie [13].
LIMFĘ
- Właściwe przenikanie substancji odżywczych przez tkankę chłonną zapewnia odpowiednie odżywienie i detoksykację wszystkich komórek, a jej pobudzenie jest szczególnie ważne dla utrzymania sprężystej skóry.
- Kiedy dojdzie do zablokowania przepływu limfy mogą rozwinąć się obrzęki (szczególnie dolnych partii nóg, twarzy i dłoni), odczyny alergiczne przybierają na sile, pojawiają się częstsze migreny, zmęczenie, wypryski skórne, a także cellulit. Może doprowadzić to do stanu zapalnego w rejonie obrzękniętych okolic lub lokalnego upośledzenia odporności.
Co robić?
- Ruch chłonki w naczyniach limfatycznych odbywa się dzięki skurczom mięśni, dlatego zacznij regularnie ćwiczyć, by pobudzić ich aktywność [14].
- Pod prysznicem stosuj naprzemiennie ciepły i chłodny strumień wody, by poprawić ukrwienie.
- Wypróbuj także zabieg suchego szczotkowania, który pobudzi układ limfatyczny.
- Masowanie zacznij od stóp i kieruj się w górę.
- Cały czas masuj od dołu do góry.
- Najpierw masuj stopy, później łydki, uda, pośladki, ręce, brzuch i plecy.
- Na nogach, rękach, plecach i pośladkach ruchy powinny być długie i kierowane ku górze.
- Na brzuchu należy wykonywać okrężne ruchy, podobnie wokół piersi, jednak w tym miejscu ruchy powinny być delikatniejsze, ponieważ tam skóra jest bardziej wrażliwa.
- Ręce zaczynaj masować od dłoni i również kieruj się ku górze.
- Od karku zarówno z tyłu jak i z przodu masuj ku dołowi, kierując się lekko w stronę serca.
- Istotna jest także kolejność stron:
- prawa noga, prawa ręka, prawy pośladek
- lewa noga, lewa ręka, lewy pośladek
- plecy
- brzuch
- piersi
- boki.
- Szczotkowanie powinno trwać 5 – 10 minut, codziennie. Na początek świetnie sparawdzi się wprowadzenie takiego masażu 2 razy w tygodniu po 5-10min.
SKÓRĘ
- Najważniejszą jej funkcją jest ochrona narządów wewnętrznych przed działaniem środowiska oraz utrzymanie równowagi między ustrojem a otoczeniem.
- Duże znaczenie dla oczyszczania organizmu mają gruczoły potowe – dzięki nim wydalane są np. jony sodu i potasu oraz nawet 8% ołowiu zgromadzonego w organizmie.
- Jednocześnie skóra bardzo intensywnie chłonie toksyny, a szybkość tego procesu zależy m.in. od stanu nawilżenia, integralności naskórka, obecności stanu chorobowego.
- Z wiekiem zwalniają procesy regeneracyjne, spada biologiczna aktywność komórek, odporność na stres środowiskowy i możliwości adaptacyjne organizmu. Zmniejsza się też produkcja kolagenu i liczba gruczołów łojowych, co powoduje słabszą ochronę bariery skórnej.
Co robić?
- Zacznij od zminimalizowania kontaktu z toksynami – w jednym z badań biologiczny wiek kobiet, które rzuciły palenie spadł średnio o 13 lat w ciągu 9 miesięcy [15].
- Postaw na kosmetyki, które zawierają skwalen (składnik płaszcza lipidowego ludzkiej skóry, który ma zdolność wiązania wolnych rodników i opóźnia procesy starzenia), witaminy A, C i E (silne antyoksydanty, które pomogą zachować sprężystość skóry) oraz nawilżające ceramidy.
- Włącz do swojej rutyny seanse w saunie [16].
Okazuje się zatem, że mamy całą gamę możliwości, by zadbać o oczyszczanie naszego organizmu. Niestety, często zamiast wspomóc mechanizmy odtruwające, w które organizm został wyposażony naturalnie, szukamy dróg na skróty korzystając z kilkudniowych detoksów bazujących zazwyczaj na ograniczeniu diety do jednego produktu np. soków czy zup. Nim zdecydujemy się na takie rozwiązanie, warto zapoznać się z potencjalnymi zagrożeniami, które za sobą niesie. Z pewnością kilka dni rygorystycznej diety nie naprawi tego, co zostało zepsute przez pozostałą część roku w wyniku nieprawidłowych praktyk żywieniowych, nadużywania alkoholu czy życia w permanentnym stresie.